Thế giới JRPG luôn được ví như một thị trường đầy tiềm năng, nơi những câu chuyện kể sâu sắc và cảm xúc là “sản phẩm” cốt lõi thu hút hàng triệu “khách hàng” game thủ. Để giữ chân cộng đồng này, các nhà phát triển không ngừng “đầu tư” vào yếu tố kịch tính, mà đỉnh cao là những cú twist bất ngờ, thay đổi hoàn toàn cục diện. Tuy nhiên, không phải lúc nào “chiến lược phát hành nội dung” này cũng thành công mỹ mãn. Đôi khi, những “cú lật” tưởng chừng giật gân lại trở nên quá đỗi hiển nhiên, khiến game thủ như những nhà phân tích thị trường sắc sảo, dễ dàng “đọc vị” trước khi mọi thứ kịp bung lụa. Điều này không làm giảm giá trị của cả một tác phẩm, nhưng nó đặt ra câu hỏi về “giá trị gia tăng” của sự bất ngờ trong trải nghiệm game. Liệu các nhà làm game đã quá lạm dụng những trope cũ, hay chính cộng đồng game thủ đã quá tinh tường đến mức vượt xa mọi tính toán? Hãy cùng tiemgame.net “mổ xẻ” 9 cú twist JRPG đã bị “phát hiện” từ rất xa, cho thấy khi nào “chất lượng” của một cú twist không còn giữ được “thị phần” sự bất ngờ.
1. Seymour Là Kẻ Phản Diện Trong Final Fantasy X: “Sắc Diện” Giá Trị
Ngay từ cái nhìn đầu tiên, Maester Seymour Guado của Final Fantasy X đã toát ra một thứ “sắc diện” khó chịu, như một rủi ro tiềm tàng trong bất kỳ “thương vụ” hợp tác nào. Dù được giới thiệu là một nhân vật quan trọng trong giáo phái Yevon và được công chúng kính trọng, nhưng từ ánh mắt, giọng điệu cho đến phong cách ăn mặc, Seymour đều ẩn chứa một điều gì đó “bất thường”, báo hiệu một sự “đổ vỡ” niềm tin khó tránh khỏi. Cộng đồng game thủ, những người luôn “đánh giá” từng miligram thông tin, nhanh chóng nhận ra “mùi vị” của một kẻ phản diện tiềm ẩn.
Không lâu sau màn giới thiệu, Seymour bắt đầu bộc lộ những hành động và lời nói đáng ngờ hơn: từ việc “lén lút” tán tỉnh Yuna, đến việc ra lệnh sử dụng Machina – một hành động đi ngược lại giáo điều Yevon. Đỉnh điểm là lần hắn triệu hồi Aeon của mình, một con quái vật xác ướp khổng lồ bị xiềng xích. Đó gần như là một “tín hiệu thị trường” rõ ràng rằng hắn không đứng về phía chính nghĩa. Dù không ai đoán được chi tiết hắn là một Unsent (một linh hồn chưa siêu thoát), nhưng bản chất “nham hiểm” của Seymour đã là một “thông tin công khai” đối với bất kỳ game thủ nào có chút kinh nghiệm “phân tích nhân vật”. Đây là một ví dụ điển hình cho việc một “nhân tố nguy hiểm” được “định giá” thấp ngay từ ban đầu.
Maester Seymour Guado với vẻ ngoài đáng ngờ trong Final Fantasy X
2. Mithos Là Chính Mithos Trong Tales Of Symphonia: Vị Thế Danh Xưng
Trong Tales of Symphonia, sau khi làng Ozette bị phá hủy, Lloyd và đồng đội gặp một cậu bé sống sót tự xưng là Mithos. Với những game thủ “nắm bắt thông tin” từ sớm, cái tên này lập tức gây ra một “phản ứng chuỗi”. Bởi lẽ, Mithos là nhân vật thần thoại, biểu tượng của đức tin Cruxis, đã được Genis thuyết giảng ở trường. Cậu bé xuất hiện quá đúng lúc và có quá nhiều “dấu hiệu nhận diện” khiến người chơi không thể bỏ qua.
Dù các nhân vật trong game có thể nghĩ rằng cậu bé chỉ trùng tên, nhưng game thủ lại có những “chứng cứ” khác. Thứ nhất, câu chuyện về việc cậu bé xuất hiện gần Ozette quá tiện lợi, thiếu tính “thực tế kinh doanh”. Thứ hai, ngoại hình của cậu bé lại có phần giống Colette, gợi ý một mối liên hệ trực tiếp với các thiên thần Cruxis. Thứ ba, trong thời gian ngắn đồng hành cùng nhóm, cậu bé liên tục đưa ra những ám chỉ khó hiểu về mục tiêu của Cruxis và Giáo hội Martel, như những “lời tiên tri kinh tế” ẩn chứa. Không ngạc nhiên, Mithos-tưởng-không-phải-Mithos hóa ra chính là Mithos Yggdrasil, kẻ chủ mưu của cuộc xung đột không hồi kết giữa Sylverant và Tethe’alla. Đây là một “vị thế danh xưng” quá mạnh, khiến mọi nỗ lực che đậy đều trở nên vô hiệu.
Cậu bé Mithos với ánh mắt khó đoán trong Tales of Symphonia
3. King Carnelian Không Hề Ác Trong Dragon Quest XI: Chiêu Trò “Chiếm Đoạt Thị Trường”
Dragon Quest XI vận dụng các trope kể chuyện kinh điển, và đôi khi, những “chiêu trò” này lại quá dễ bị “thị trường” game thủ nắm bắt. Khi Luminary lần đầu đến Heliodor, King Carnelian dường như là đồng minh. Tuy nhiên, ông ta nhanh chóng trở mặt, tuyên bố Luminary là “quỷ vương” và tống giam anh hùng. Sự thay đổi đột ngột và bạo lực này là một “dấu hiệu bất thường” quá rõ ràng, cho thấy nhà vua không còn “nắm quyền kiểm soát” chính mình.
Sự “lật kèo” này lộ liễu đến mức gần như ai cũng có thể đoán được rằng King Carnelian đang bị điều khiển. Câu hỏi đặt ra là tại sao các hiệp sĩ và binh lính của ông ta lại chấp nhận điều này một cách dễ dàng như vậy, một “lỗ hổng trong chính sách” khiến game thủ phải suy nghĩ. Sau này, game xác nhận rằng Carnelian không hề xấu xa mà chỉ bị phù thủy Mordegon chiếm hữu trong một “kế hoạch phức tạp” nhằm đoạt lấy Thanh Kiếm Ánh Sáng. Thú vị hơn, trong Act III của game, khi quay ngược thời gian, người chơi có thể “đọc vị” Mordegon gần như ngay lập tức. Đây là một ví dụ về một “chiêu trò chiếm đoạt thị trường” đã bị “khách hàng” nhận diện quá sớm.
Vua Carnelian của Heliodor đầy vẻ uy nghi nhưng ẩn chứa bí mật trong Dragon Quest XI
4. Sư Phụ Earthen Heart Hy Sinh Trong Live A Live: “Định Giá” Vai Trò Người Thầy
Với những game thủ có kinh nghiệm “nghiên cứu thị trường” phim võ thuật, chương Imperial China của Live A Live mang đến một “mô hình kinh doanh” quen thuộc. Ngay khi Sư phụ kung-fu già dặn xuất hiện như nhân vật chính, một “dự báo tài chính” về số phận của ông đã hình thành trong tâm trí người chơi: những người thầy lớn tuổi trong phim võ thuật hiếm khi sống sót đến cuối cùng. Đây là một “công thức thành công” nhưng cũng rất dễ bị “bắt bài”.
Dấu hiệu “cảnh báo sớm” đầu tiên xuất hiện trước cả khi chương bắt đầu, khi bạn được yêu cầu đặt tên cho trường võ thuật thay vì tên của Sư phụ, khác hẳn với các chương khác. Điều này ngụ ý rằng, nhân vật mà bạn không tự đặt tên sẽ dễ dàng bị “thanh lý” hơn. Game thủ có thể “định giá” vai trò của Sư phụ như một “khoản đầu tư ngắn hạn” cho câu chuyện. Dù vậy, chương này vẫn có một “chiến lược phát triển” thông minh trong việc chọn người kế nhiệm: đệ tử nào được bạn dành nhiều thời gian nhất sẽ là người duy nhất sống sót qua cuộc đột kích của Trường Quyền Bất Diệt và tiếp quản sau khi Sư phụ bị Ou-Di Wan-Li giết. Một cái chết có thể đoán trước nhưng vẫn mang lại “giá trị cốt lõi” cho sự phát triển của cốt truyện.
Sư phụ Earthen Heart huấn luyện ba đệ tử của mình trong Live A Live
5. Lysandre Là Thủ Lĩnh Team Flare Trong Pokémon XY: “Thương Hiệu Hóa” Kẻ Ác
Trong hầu hết các tựa game Pokémon, thủ lĩnh của đội phản diện hiếm khi bận tâm che giấu ý đồ xấu xa của mình. Họ gần như là những “tổ chức khủng bố” công khai, và sự tinh tế sẽ làm mất đi “giá trị thương hiệu” của họ. Tuy nhiên, Lysandre của Pokémon XY đã cố gắng giữ bí mật về “chi nhánh” của mình, nhưng lại thất bại thảm hại trong “chiến dịch marketing” đó.
Lần đầu tiên bạn gặp Lysandre ở Lumiose City, anh ta xuất hiện trước cả khi bạn đụng độ Team Flare. Ban đầu, không có lý do cụ thể để nghi ngờ anh ta, mặc dù việc anh ta liên tục nói về việc tạo ra một thế giới “vĩnh viễn đẹp đẽ” có chút “mờ ám” trong “chiến lược tầm nhìn”. Thế nhưng, khi bạn gặp Team Flare lần đầu, sự liên kết trở nên quá rõ ràng. Nếu bạn đang cố gắng xây dựng một “tế bào khủng bố bí mật”, có lẽ “quy tắc vàng” là không nên để tất cả “nhân viên” của bạn ăn mặc giống hệt “CEO” của tổ chức.
Mỗi lần Lysandre xuất hiện sau đó trong cốt truyện, đều là để “thuyết trình” về siêu vũ khí cổ xưa gần như đã hủy diệt thế giới, hoặc mời bạn tham gia “sứ mệnh” của anh ta. Và “sứ mệnh” đó, không hề bất ngờ, chính là Team Flare. Đây là một ví dụ về việc “thương hiệu hóa kẻ ác” nhưng lại thất bại trong việc tạo ra sự bí ẩn, biến “thông tin mật” thành “thông tin đại chúng” chỉ qua trang phục và lời nói.
Lysandre đối mặt với người chơi trong Pokémon XY
6. Euchronia Là Trái Đất Hậu Tận Thế Trong Metaphor: ReFantazio: Dấu Ấn “Thị Trường Tái Thiết”
Việc một thế giới giả tưởng cao cấp hóa ra lại là Trái Đất hậu tận thế, với sự tồn tại của các yếu tố fantasy truyền thống như yêu tinh và phép thuật là kết quả của một sự kiện thảm khốc không xác định, đã trở thành một “trào lưu thị trường” lặp lại trong JRPG. Metaphor: ReFantazio cũng không ngoại lệ, dù game đã “hé lộ bí mật” quá sớm.
“Dấu hiệu nhận diện” lớn nhất, như bạn có thể đoán, là việc các loài quái vật khổng lồ được gọi là “con người”. Việc không có một chủng tộc thông minh nào ở Euchronia biết “con người” là gì ngoài những con quái vật này, dù tất cả họ đều có hình dạng giống người, trực tiếp ám chỉ rằng “con người” từng là một khái niệm hoàn toàn khác. Sẽ không có từ đó nếu nó không tồn tại. Mặc dù có thể là một ẩn dụ, điều này sẽ rất phù hợp với chủ đề, nhưng game đã không đi theo hướng đó.
Sự thật này được “tiết lộ” khá tình cờ trong quá trình tìm kiếm Eupha tại Dragon Temple, khi nhóm phát hiện một thành phố chìm hiện đại tên là “Drakongrace Shinjuku”. Tại thời điểm đó, “phân tích thị trường” của game thủ đã hoàn tất: đó chính là Nhật Bản. Game có thể đào sâu hơn về sự thật này sau đó, nhưng “dấu ấn thị trường tái thiết” đã quá rõ ràng.
Thành phố Drakongrace Shinjuku đổ nát trong Metaphor: ReFantazio
7. Porky Là Lãnh Đạo Đội Quân Pigmask Trong Mother 3: “Di Sản” Phản Diện
Trong Mother 3, phe đối kháng chính là Đội quân Pigmask, một tổ chức bí ẩn xuất hiện trên Quần đảo Nowhere. Mặc dù Quần đảo Nowhere rõ ràng là một bối cảnh hoàn toàn khác so với Earthbound – phần game trước, nhưng đối với những game thủ đã từng “giao dịch” với thế giới của Earthbound, trong thâm tâm họ biết chỉ có một kẻ khó ưa duy nhất có thể đứng đằng sau tất cả những chuyện này. Đây là một “di sản” phản diện quá mạnh mẽ.
Trong suốt quá trình tương tác với Pigmasks, người chơi có được những “cái nhìn sâu sắc” về cách hành xử của thủ lĩnh của họ: rất bốc đồng, rất trẻ con và cực kỳ ích kỷ. Thêm vào đó, tại Thunder Tower, một chiếc yo-yo nhỏ được trưng bày với cái tên “Friend’s Yo-Yo” – một “tín hiệu nhận dạng” quen thuộc. Giữa game, hắn còn được nhắc đến với cái tên “King P.” như một “mã số bí mật” nhưng lại quá dễ đoán.
Trong chương áp chót của game, Lucas và đồng đội được mời đến New Pork City để diện kiến nhà vua, nơi tên đầy đủ của hắn được tiết lộ. Không có gì bất ngờ, đó chính là Porky Minch, tên nhóc phiền phức từ Earthbound. Dù nếu bạn chỉ biết tên tiếng Anh của hắn trong Earthbound là Pokey, bạn có thể không nhận ra tất cả các gợi ý về lợn, nhưng “thương hiệu” của hắn đã quá “công khai”.
Porky Minch trong chiếc ghế máy chiến đấu đặc trưng của Mother 3
8. Roxas Là Nobody Của Sora Trong Kingdom Hearts 2: “Sản Phẩm Phái Sinh” Nhân Vật
Trước khi Kingdom Hearts 2 ra mắt, cộng đồng game thủ gần như không biết gì về Roxas ngoài hình ảnh sau lưng anh ta. Đó là một “chiến lược marketing” khá hiệu quả, chỉ gợi ý về một bản sao bí ẩn của Sora, giữ cho các diễn đàn “phân tích” hoạt động sôi nổi. Tuy nhiên, những “giả thuyết đầu tư” trên các diễn đàn thường dẫn đến những kịch bản thú vị hơn nhiều so với kết quả thực tế.
Khi bắt đầu phần mở đầu của game với Roxas, ngay lập tức rõ ràng có điều gì đó “bất thường” đang diễn ra. Cậu bé này trông, nói và chiến đấu giống hệt Sora, vì vậy anh ta hiển nhiên có liên hệ với Sora. Nhiều “chuyên gia lore” thời đó đã nhớ lại thời điểm Sora biến thành Heartless trong phần đầu tiên, và dù lúc đó chúng ta chưa biết về Nobodies, việc tạo ra một “bản sao” không phải là một “bước nhảy vọt” quá lớn.
Đúng như dự đoán, “tiết lộ lớn” ở cuối phần mở đầu là Roxas chính là Nobody của Sora, một “sản phẩm phái sinh” được tạo ra một cách tình cờ bởi thời gian ngắn Sora trở thành Heartless và sau đó được phục hồi. Roxas là một nhân vật tốt, và hoàn cảnh của anh ta tạo ra những “giao dịch” thú vị, nhưng khi “kỳ vọng thị trường” quá cao, người ta thường thất vọng với những gì thực sự nhận được.
Roxas và Sora đứng cạnh nhau, đối lập trong Kingdom Hearts 2
9. Akechi Là Kẻ Phản Bội Trong Persona 5: “Thương Vụ” Thâm Độc
Mỗi khi nhìn thấy bức ảnh tập thể của các nhân vật chính trong Persona 5, tôi luôn tự nhủ: “Ồ, đây là Phantom Thieves! Và cả Akechi nữa!” Bạn muốn biết tại sao không? Bởi vì Akechi không phải là Phantom Thief, và chưa bao giờ là như vậy. Ngay từ khoảnh khắc anh ta xuất hiện trong cốt truyện, tôi đã biết chắc chắn anh ta sẽ “xâm nhập” vào băng nhóm với mục đích “tố cáo” họ, và game không hề “tinh tế” trong việc dẫn dắt người chơi đến kết luận này. Đây là một “thương vụ” thâm độc nhưng lại lộ liễu.
Trong khi “cốt lõi vấn đề” ban đầu của cốt truyện là có kẻ nào đó đã phản bội Joker để anh ta bị bắt, thì việc bất kỳ thành viên nào trong Phantom Thieves làm điều đó đều không hợp lý. Ngay cả khi bỏ qua “cú trượt chân” nổi tiếng liên quan đến bánh pancake của Akechi, toàn bộ “vỏ bọc” thám tử tuổi teen tự mãn của anh ta là một chiếc “mặt nạ” rất trong suốt để che giấu ý đồ “ít đẹp đẽ” của mình.
Mặc dù cú twist về việc Akechi là kẻ phản bội là quá hiển nhiên, nhưng Persona 5 vẫn xứng đáng được khen ngợi khi sử dụng chính cú twist dễ đoán đó để tạo ra một cú twist khác: Phantom Thieves đã biết rõ về anh ta ngay từ đầu và đã sử dụng sự phản bội của anh ta để dàn dựng cái chết giả của Joker. Đó là lý do tôi tự tin khẳng định Akechi không phải là một Kẻ Trộm; anh ta là một “con tốt”, cùng lắm.
Akechi với vẻ mặt thách thức khi nhắc đến bánh pancake trong Persona 5
Những cú twist trong JRPG, dù được kỳ vọng là “điểm nhấn” cốt truyện, đôi khi lại trở thành “minh chứng” cho khả năng “phân tích thị trường” nhạy bén của game thủ. Từ “sắc diện” phản diện của Seymour đến “vị thế danh xưng” của Mithos, hay “chiêu trò chiếm đoạt thị trường” của King Carnelian, chúng ta thấy rằng không phải lúc nào “chiến lược phát hành nội dung” cũng tạo ra được sự bất ngờ như mong muốn. Tuy nhiên, điều này không làm giảm đi “giá trị cốt lõi” của những tựa game này. Ngược lại, nó càng chứng tỏ một điều: cộng đồng game thủ Việt Nam ngày càng thông thái, luôn tìm kiếm sự sâu sắc và những phân tích sắc bén, vượt xa những “bề nổi” của câu chuyện. Để giữ vững “thị phần” trong lòng người hâm mộ, các nhà phát triển cần “đầu tư” nhiều hơn vào sự sáng tạo, đổi mới trong cách kể chuyện, để mỗi cú twist thực sự là một “bất ngờ giá trị”, chứ không chỉ là một “sản phẩm” dễ dàng bị “định giá” trước.
Bạn nghĩ sao về những cú twist này? Có cú twist JRPG nào bạn đã “đọc vị” từ rất sớm mà không có trong danh sách không? Hãy chia sẻ “góc nhìn đầu tư” của bạn trong phần bình luận và cùng tiemgame.net xây dựng một cộng đồng game thủ Việt Nam vững mạnh, nơi mọi “phân tích thị trường” đều được hoan nghênh!
